توانبخشی شاخهای از پزشکی است که به افرادی که دچار مشکلات و بیماریها و دردهای مختلف شدهاند کمک میکند تا سلامتی بهینه و بهترین عملکرد ممکن و تواناییهای از دست رفته را بدست آورده و برخی از مشکلات و دردها و … حین درمانهای مختلف توانبخشی برطرف میگردد. در بسیاری از فرآیندهای توانبخشی آسیب و مشکل و بیماری کامل درمان نمیگردد و هدف از توانبخشی الزاما درمان کامل نمیباشد .
روشهای موجود در توانبخشی هم ممکن است باعث درمان کامل فرد گردد و هم در صورتی که امکان درمان کامل یا برطرف کردن عوارض بیماری یا مشکل وجود نداشت فرآیند کمکرسان توانبخشی میتواند بالاترین سطح کیفیت زندگی، عملکرد فردی و عضلانی و مفصلی و روحی – روانی و ذهنی را ایجاد کند. توانبخشی با تمرکز به بازتوانی فرد به افزایش کیفیت زندگی فرد می پردازد. در واقع توانبخشی از علوم پزشکی، علوم اعصاب، روانشناسی و علوم اجتماعی و… کمک می گیرد. افراد مختلفی ممکن است در طول زندگی در اثر سانحه یا تصادف، عضو یا بخشی از بدن خود را از دست بدهند به طوری که برای ادامه زندگی نیاز به وسایل و تجهیزات خاصی داشته باشند.
گاهی نیز فرد بر اثر یک نقص مادرزادی فاقد عضو یا قسمتی از اندام است که برای انجام کارهای روزانه مثل راه رفتن، نشستن و سایر امور نیاز به استفاده از وسایل کمکی دارد. اینگونه افراد معمولا تحت درمان توانبخشی قرار می گیرند. توانبخشی در واقع شامل یک سروی روش ها تدبیرهایی پزشکی و روانشناختی است ک به فرد معمول یا کسی که دارای نقص عضو است کمک می کند تا تا بتواند هم به لحاظ روحی و هم به لحاظ جسمی در سطح اجتماع بهبود یابد و دچار گوشه نشینی و مشکلات روحی نگردد.
در این راستا وسایل و تجهیزاتی با توجه به نوع عارضه ای که ممکن است فرد دچار آن باشد طراحی و ساخته می شوند که به وسایل توانبخشی شهرت دارند. ما در این جا به انواع وسایل توانبخشی اشاره و کاربرد هر یک را مورد بررسی قرار میدهیم .
توانبخشی کودکان با نیازهای ویژه:
مشارکت والدین نقش به سزایی دارد، هرچقدر سطح آگاهی خانواده ها بیشتر باشد، بهتر با چالشهای این مسیر کنار میآیند و میتوانند با آگاهی برای چالشهای خود و کودکان با نیازهای ویژه شان، راهکارهای مناسب ارائه کنند. در ضمن یکی از راهکارهای توانمندسازی والدین، ارائه خدمات توانبخشی به کودکان آنان است. با ارائه خدمات توانبخشی از جمله توانبخشی حرفه ای، خانواده ها دغدغه کسب و کار فرزندان خود را در آینده نخواهند داشت یا کمتر خواهد بود.
کودکان با نیازهای ویژه نسبت به کودکان عادی دارای نیازهای ویژهتری هستند. این نیازهای ممکن است از نظر ذهنی، جسمی، رفتاری، بینایی و شنوایی و حرکتی و… باشد. در علم توانبخشی، کودکان با نیازهای خاص، به چندین گروه تقسیم میشوند. از جمله کودکان کم توان ذهنی، کودکان کم شنوا و ناشنوا، کودکان نابینا و کم بینا، کودکان دارای اختلال رفتاری و کودکان دارای مشکلات حرکتی و جسمی و کودکان چند معلولیتی، تا از این طریق نیازهای اصلی آنان با خدمات توانبخشی رفع شود یا بهبود پیدا کند.
این کودکان برای رفع نیازهای خود نیازمند یک سری اقدامات توانبخشی هستند. توانبخشی به این افراد کمک میکند تا بتوانند در امور زندگی فردی و اجتماعی مستقلتر باشند و بتوانند از باقی مانده توانمندیهای خود در زمینههای مختلف کلامی، حرکتی، ذهنی و.. استفاده کنند. توانبخشی بخشهای مختلفی دارد از جمله: گفتاردرمانی، کاردرمانی ، فیزیوتراپی، مشاوره و…. که به اختصار توضیحاتی جهت آشنایی بیشتر در این قسمت میشوند. اما اگر شما نیازمند مشاوره بیشتر هستید میتوانید با ما تماس بگیرید.
کاردرمانی
از جمله رشتههای توانبخشی است که هدف آن بازتوانی کودکان با نیازهای ویژه است. علم کاردرمانی در واقع نقطه تلاقی علم و هنر است تا کودکان با نیازهای ویژه بتوانند با انگیزه مسیر توانبخشی خود را طی کنند. در کاردرمانی هدف اصلاح، تقویت و افزایش عملکرد مهارتهای ضروری کودکان با نیازهای ویژه جهت انطباق با محیط میباشد. کاردرمانگران در مسیر توانبخشی کودکان بانیازهای ویژه و سالمندان برای تحقق اهدافشان، از وسایل توانبخشی و کاردرمانی استفاده می کنند.
گفتار درمانی
گفتاردرمانی نیز از جمله رشته های توانبخشی است که میتوان اختلالات گفتاری و زبانی و ارتباطی کودکان با نیازهای ویژه را رفع کرد. با استفاده از ارزیابیهای گفتاردرمانی میتوان مشکلات کلامی کودکان را تشخیص داد .